23 September 2010

le kam qonaxí pesendkirdní rastídayn??!!



ú. le farsíyewe: hejhén

rjhímí goshtxorí

(rjhímí xorakí nasrushtí ú wérangeríy mrov hemú ew xorakane degrétewe, ke berhemí behrekéshí mrovin le ajhell)

rjhímí goshtxorí yeksane be:

1- birsíyetí cíhaní:

sallane 30 milyon mrov le birsíyetída demrin = 70% le genim ú 60% soyay berhem hatú le sallékda, ke tenya le dewllete yekgirtuwekaní emeríka derixwardí merrumallat ú peleweraní goshtí dedrét...

2- berizbúnewey pley germa le cíhanda yeksane be lenawcúní parce seholekaní cemserí bakúr, emesh yeksane be allugorí wérangeraney aw ú hewa:

65% gazí nítro (Niytro gas ) behoy calakíyekaní mrovewe berhem dét, 9% sercemí gazí duwem oksídí karbon ú 37% sercemí gazí mítan (Methan) berhemí calakíyekaní mrovin, ke le ajhellgekanda dedréte derewe....

3- lenawcúní sercawekaní aw – xakí bepít ú alludebúní xéray jhínge

ewroke 20%í búneweraní zíndú leser goy zemín, ajhellí berhemhatú be shéwazí píshesazí pékídehénít!

4- rutandnewey cengellekan – lenawbirdní íkosístemekan ú corwacorí byolocí – lenawbirdní tepollke mercaníyekan:

%70í daristanekaní amazon (síyekaní goy zemín), tenya bo dabínkirdní allfí ajhell ya destrageyishtin be kéllgekaní alf be corékí hergíz negerrawe lenawbrawn...

5- bllawbúnewey nexoshíye kushinde hawbeshekaní ajhell – mrov ú karayyan leser jhínge ú jhyaní kéwí; lewane petay ballinde ú petay beraz ú ...tid

tenya le sallí 2003da le asya, amarékí fermí níshaní dedat, ke zyatir le 120 milyon balldarí mallí ú kéwí ya lejhér karayí nexoshí enfilwanzay balldaranewe mirdún* ya behoy bergirtin be bllawbúnewey em nexoshíyewe, be zíndúíy le agirda súténrawn!

6- nexoshíyekaní mrov, ke le rjhímí nasrushtíy gushtwardnewe sercawe degrin:

A- nexosí dill, zyatir le 17 milyon kes sallane le dunyada be hoy em nexoshíyewe demrin.
xercí nexoshíyekaní dill ú demarekan le sallékda layení kem (1) tirlyon dolar debét...

B- werem , sallane zyatir le (1) milyon nexoshí taze túshbú be weremí ríxolle behoy rjhímí goshtxoríyyewe destníshan dekrén.

zyatir le 600 hezar zyaní gyaní salane behoy weremí ríxollewe rúdedat- betenya le emeríka xercí dermaní weremí ríxolle, nzíkey 6.5 milyard dolare.

salane milyonan babetí taze le zemíney weremekaní peywest be goshtixwardin dyarí dekrén.

-nexoshí shekre, le sertaserí dunyada 246 milyon kes gírodey shekre bún. sallane nzíkey 174 milyard dolar bo dermaní shekre xerc dekrét

D- qellewí le radebeder, le sertaserí cíhanda 106 milyon gewresalan zyade baristayyan heye. 400 milyon kesí trísh qellewí le radebederyan heye. hezéney 93 milyard dolarí sallane bo xercí pzíshkí tenya le dewlete yekgirtuwekan, layení kem 206 milyon kes salane leber griftekaní peywest be zyade baristayí ya qellewí lerradebederewe demrin.

E- nexosíye míkrobíye gwazrawekan le kerestey xorakí ajhellíyewe:

bepéy rageyandní rékixrawí (FDA) perwerdekirdní píshesazíy ajhell hokarí yekemí bllawbúnewey nexoshíye xorakíyekanin, behoy súdwergirtní leradebeder ú neguncaw le entí bíwtíkekan ú hormonekan, 60%í ew mríshkaney dexréne bazarewe, hellgrí bektiryay salmunéla (Salmonella)í zíndún. sedan kes le bashúrí xorhelatí asya – orupa ú oqyanusye lejhér karayí nexoshí eniflewenzay balldaranewe gyanyan ledest deden ya túsh debin … ú eme bécge lewey ke behoy nexoshíyekaní “shíne zman”, jhehrawíbún be (E.coli), shétí manga, (PMiWS) core nexoshíye bllawekan le perwerdgekaní berazí píshesazíyda), fístirya, lístruz ú … debne qurbaní.

ú
…..
…....
….....

bepéy wtey rékixrawí xorak ú kishtukall (FAO), mrovekan salane nzíkey 53 milyard ajhell, ke masí ú gyandare deryayyekaní tir beshék nín léyan, be mebestí xwardinyan dekujhn...

53.000.000.000 gyandar le sallékda !!!
145.000.000 gyandar rojhane,
6.000.000 le katjhérékda,
100.000 gyandar le xulekékda ú
1680 gyandar le her cirkeyekda dekujhrén.

radey gazí gilxaneyí (Greenhouse gases) derdraw le otomebélíkí asayí emeríkayí le rojhékda: (3) kilyograme

radey gazí gilxaneyí rojhane le serencamí brrín ú sútandní beshék le daristanékí baraní le kastaríka bo amadekirdní allf ú berhemhénaní goshtí bekarbraw le hemburgrékda: (75) kílograme

ewroke crrí gazí (mítan)í kowebú le keshí zemínda, sé beraberí eweye ke sedeyek lewewpésh hebuwe ú hokare serekíyekeshí gawdarí (ew shwénaney ke mangyan téda bexéwdekrét) goshtíye. ajhelldarí píshesazí hokarí bllawbúnewey 15-20% gazí mítane.

can rabíniz – wergrí xelatí pulítzir bo pertúkí “rjhímí xorakí emeríkay taze”

sé qonax bo pesendkirdní rastí búní heye:

1- galltepéhatin
2- serpécíkirdní tund
3-pesendkirdin
to le kam qonaxdayt??!!


ta katék ke qesabxanekan le arada bin, berekaní cengísh her deménin” líon tolistoy

sercawey lé wergíraw: hittp://lone-wolf.blogfa.com/


* ez dezanim ke le kurdída bo ajhell mirdarbúnewe bekar debrét, bellam le rastída rúdan ú kirdareke her yekin ú le songey mafí yeksaní jhyan bo ajhell ú mrovewe, mirdin be drustir dezanim.

24 July 2008

Hatnedî payîze xewnê

17î ayarî 2008


Xêrhatî bançaw
Qedirî dill w
Qedirî gyanm,
Ey kîjolley gundî ..
Askolle bizêwî yadawerîyekanm,
Ewkat;
Memkollekanî to
Taze be tripey dille ewîngirtuweket,
Helltoqîbûn..
Minîş bo dilldarî, minall w
Bo partîzanî herzekarbûm.

keçî ewrro;
Kîjollekey to,
Lenêw boreqe w serpoşda..
Pîrejnêkî hhefta sallee
Minîş bo dilldarî, pîrek w
Bo ramyarî çepêkî herzekar.
Gişt emane,rrêkewt nîn,
Herçend zor car;
Rîkewt minî kirdote ekiterî,
Nyo fîlme hîndîyekan..

bimbure,
Ger billêm berradeyek lebîrim kirdibûy..
Bîst û sê sall temenêke w
Kîmyabaranîş qederî negerranewe w
Awareyyş,
Zor dîmenî têda kirde xezan

bîst wisê sall nawbenaw,
Kirasêkî sewzî walla..
Wênay toy dehênayewe ser şanoy yadawerîm;
Wek karmamzê,
Lenêw şexellî rûdawekanda,
Seretatkêt legell dekirdim.

bellam hergîz wek minallîy,
Bexeyall nedefrrîm..
Nemdetwanî paş bîst û sê sall
Dîdart, wêna bikem.
Min bigerrêmewe kurdistan w
Toş bêyt bo bexêrhatnewem..
To kîjolleket lebaweştda w
Minîş kurrekem lehenderan,
Dillteng bê beserdanewem.
Herdûkman le xewnêkda;
Bedem xem û şermewe,
Yadawerî bîst û sê sall lewewber..
Bo yekitr bigêrrînewe.

to pêt wabû mandûm û xewm dê..
Minîş, çawm birrway nedekird,
Yadawerîyekî bîst û sê sall lewewber..
Letekim bikewête giftugo.
Eme bo min xewn bû û rûdanî,
Tenya demtwanî le fîlme hîndîyekanda wêna bikem.

mandû nebûm û xewm nedehat,
Na;
Ewey to beramberî danîştibûy..
Cesteyekî dahzraw bû w
Gyanî şeketî,
Yadawerî geştêkî bîst û sê salle..
Ewey bom çê nedebû,
Berawrdî wênew wênay
Kîjolleyekî siruştîy gundî w
Jinêkî boreqe poşî şarî bû.

asman û rêsmane,
Nêwan xewn û xozgee
Xeyall û ketwar
Boreqe w kirasî walla
Jinkirdin û ewîndarî,
Emanem pêkewe bo ko nakirênewe..
Naçarim hana bermewe ber fîlmekey sengam.

herçend ewînî min û to,
Le çend nîganame, temenî têneperrî..
Belam leşayî ewîndarîma,
Leşanî serçopîyewe helldeperrî.
Nazanim to çende mnit lebîr mabû?
Belam kehatî,
Dîtim hhesretêk le hengawekanit allabû..
Hêşta nîgay herzekaraney bîst û sê sall leweber,
Siruştî siruşte gundîyekey ledest nedabû.

satêk wirr u kasbûn..
Birrwanekerdinîy em xewne,
Le beramber yekda bêdeng daynayn..
Wîstim billêm, lêwman hawsat kewte bizwan.
Witit xozge bewsa..
Bew rojaney dûr le êsta..
Bêdengibûm, şerim daygirtim..
Lenaxewe hhezim dekird le amêzit girm;
Satê dû bedû,
Çîrokekanî bîst û sê sallî raburdût bo bigêrrmewe.

bidrikênim wellamî nîganamekanit..
Ew namaney le kîmyabaranekeda lêm becêman.
Bot baskem,
Çon şar be şar, wilat be wlat..
Her aramgeyek hatbête ser rêm,
Le gillkoyekî bê naw û nêşanda..
Bew hîwayey bigenewe destit,
wellamekanim be xak sipardûn..
Çunke le zîndûmanit dillnya nebûm,
Dillnya nebûm..
Le rrehêlley kîmyabaran û
Karwanî enfalda zîndû gerrabîtewe.

min fîlme hîndîyekanim pêxoş bûn..
Çun ewey le ketwarda estem bû,
Lewêda demtwanî eger bo satêkîş bêt,
Xewn be xozgekanmewe bibînim.
Legell xendeyanda semakem w
Leber rêjney giryanyanda,
Gunahekanim bişomewe.
Legell dare dareyan, hellbêm w
Le sermada xom be agirî,
Daremeytî mirduwekanyan gerim kemewe.

zor car şewan..
Xeyall hellîdepêçam w
Bedizî hheshhesekanewe,
Zîxim degirte pencereketan..
Toş xeyall hellî degirtî w
Pencereket dekirdewe w
Le pişt tarmayî dartuwekeda..
Car care werzebayê,
Le ber rosnayî mangeşew
Semay cestemanî,
Leser dîware qurrîneketan, wênedekêşa.

dezanî çende xoşe be xeyall firrîn..
Zor car le zîndanewe,
Berew gundeketan helldehatim.
Çun dillnyabûm gundekey engo,
Hêşta laqî asayşekanî pêrranegeyştuwe.
Eger be bonî sêberekeşmida,
Şiwên pêm hellgirn..
Hîştake hîwayekim be kadanekey êwe dema..

qedrî gyan ewe mergî siruşte,
Minî awarey henderan w
Şiwên mallekey engoşî,
Kirdote çollewan.
Dezanim to,
Ke serncî şeqame esfalit w
Handîyekey baxellit dedey..
Hhezit be geranewe,
Bo doşînî manga zeerd w
Bijar û paçekolle nîye.
Bellam min arezûm le gerraneweye bo siruşt,
Çun detwanim bê pişkinîn û mollet
Berew şarezûr..
Bifrrim û le xiwar awayî,
Tawêk be bonî puş u pellaş ..
Gill û kargî bin darbîyekan, xom mest kem
Beyadî caran, biçme jûanewe w
Laqe manduwekanm, bixeme nêw
Awî kanîyekey xiwar awayî
Tawê gwê bo horey rêbwaran radêrim w
Xemekanî dûrewlatîm
Bo darbîyekan bgêrrmewe
..

22 July 2008

Rewî yadawerî û sinûrekanî nîştiman

Hejên
16/03/2007
Dezanî çî
Min û toy wa pêkewe girê dawe?
Yadawerî rojanê,
Keqed lebîr naçnewe..
Rojanî daredarew
Rojanî dilldarî bedizî xiwawe..
Rojanê kebombaranekan,
Naçaryan kirdim;
Bitgirmekoll w
Bedizî yasawllekanewe..
Gund begund û şarebeşar
Legell koçî qereçêtîma bitgêrrm
Lenaw dillma bitşarmewe.

ew rojaney, kefermandekan hatin û
Pêyan witîn " êweqereçin w
Nîştimantan nîye",
Pêş ewey ewan bên
Min leamêzî toda
Daredarem dekird..
Hatin çawî min w
Dirextekanî serî to hellkenin.
Lewsawexiwênî min
La rûmetekanî to suraw deka
Xemî toş dillî min lêwaw lêw ..
Lewsawemergyan lenaxma dakutawe,
Toyan bird w
Minîş bêgyan kewtm,
Kesîş nebûdergey wan
Berdibaran ka.

giwêm lêbû witit " firyam kewe,
Singimyan kirdotetepill û
Leser nawkim beespedêzekanyanewee
Xerîkî sema û simkolln"
Berebeyanêkî zû bû,
Biwaryan nedam lexew raçenm
Bediway espekanyanewe,
Berew byaban rakêşyan kirdim..
Bîneranî qerax rêgake, helheleyan lêdeda
Kes agay lehawarekanî min nebû
Na.. rastirebillêm
Kes nebû, billê boç wayan lêkirdûm
Lew rojewemin bê wiçan helldêm w
Laqekanim rawm denên..
Tirs berewpêş pallim pêwedenê w
Yadawerîyekanim berew diwa
Pelkêşim deken..
Leher gund û şarê, xozgeyê
Leher wilat û kîşwerê, nîştimanêk w
Yadawerîyekim lê becêmawe..

rojekanî temenm,
Gerdexollî pirş û billawn
Leparçekanî to deçin..
Leparçey namey dirrawî
Dilldarêkî dillşikaw deçin..
Kelênî lêkitrazanyan pirr nabêtewe.
Herçend dekem,
Layelayey daykim w
Şerminenîgay kiçedirawsêkeman..
Qaqay hawpolekanim..
Arastey koçî ballndebê nîştimanekan..
Wek seredawî yadawerîyewnbuwekanm
Lem byabanebê şeqameda
Bo nadozrêtewee

ewsa temenm
Hêndey temenî,
Kêlebê nawnîşanekanî helebcebû.
Ewkat dillî şikawî minîş
Çawerrêy destêkî nasik bû,
Birînekanî sarrêj katewe.
Ewkat ruxisarî hellbirsikawm
Çawerrêy kîjolleyekî yaxîbû,
Bemaçê,
Xemî dabirranî leser bişwatewee

belam hey hû
Çawerwanîman bê sûd bû..
Nekîjî xewnekanî min,
Lhêwarewextêka hat
Nexewnî mirovekanî cengellêş,
Bû beserhat
Nekes dezanê,
Xêzaneperewazekanî germyan
Çîyan beser hat.


Xo debînî minîş;
Xemî tom lênîştuwee
Xemî azîzanê,
Keleamêzî toda xewyan lêkewt
Xemî azîzanê,
Kelekollanebirsîyekanî to
Bêcgeleşerr, hîçyan ber nekewt

kiwan ewaney birryar bû:
Çawerrwanî to w
Karwanî geranewey min, girê den?
Kiwan ewaney birryar bû:
Leyadî kostî toda,
Bilwêrî şwanegumnawekan lêden?
Kiwan ewaney,
Siwêndyan beçawekanî to..
Bepirrçekanî to..
Bememkekanî to, dexiward?
Kiwan lekwên?
Leeşkewta ya leparleman
Lemeyxanen ya leleşfiroşxanekan?

meger birryar nebû
Ferşêkî sûr..
Leasmaneweta ber mallî to raxen?
Meger birryar nebû
Pasportêk bewêney towe,
Bo êmey lanewaz berrê ken?
Kiwan, lekwên?
Xerîkî çîn?
Lekam korrdan,
Korrî gyanbextikrdûanî to,
Ya korrî dilldanewey etkikeranî to?

25 May 2008

Wellam beçend pirsyarêkî mallperrî dengekan

13/03/2005

Dengekan : paş em gorankarîyesyasîy û aburîy û komellayetîyaney lemawey em sedew nîweda beser mirovayetî hatuwe, asoyekîtir , geraneweyekîtr, bo markisîzim çon debînîtewe?

sereta pêş ewey biçîneser wellamidanewey xudî pirsyareke, pêwîstexudî markisîzim binasîn, aya mebestiman lemarkisîzim koy bîr û boçûnekanî markis û ew derencamaneye, kewî leşîkirdinewey pirseaburî û syasî wikomellayetîyekanda pêygeyştuwe,ya koy têrrwanînî ew peyrrewgeraneyekelepaş markis, têrrwanînekanî wîyan kirdoterrêrrew û xudî markisîşyan kirdotepêxember. Bebirrway min, ger mebestiman lenasînî markis kesayetyekî derkewtey sedey nozdebêt, ewa pêwîstiman begerraneweyebo serdemêk kewî têda jyawew serdemanêk kewî deyandateber rexne. Bellam ger mebestiman le bîr û felsefey wî bê, ewa pêwîstelewaqî'î ewrrokeda beçawêkî rexnegiranewebyanxiwênînewew pêdaçûneweyekî serapay qutbixaney markisîstî bikeyn û ruxisarî markisî matryalîst lenaw ew xermaneaydyalîstyanerrzigar bikeyn, kepeyrrewanî lêyan allanduwew lenawerrokedyalêkitîkî û rexnegiranekey betallyankirduwe, bekurtî watexiwêndinewey markisîzim lewaqî'î ewrrokeda, nek bepêçewanewewek derwêşekanî markis pêyhelldestin. Bellam eweman lebîr neçêt, kegorrankarîyesyasî û aburî û komellayetyekan, rîşeyy nebûn û hîçyan lewaqî'yetî naberaberî çînayetî û serwerî kemayetî mişxor beser zorayetî berhemhên û fermanberda negorrîwe, bellku zyatir û zyatir nawendêtî û pawanxiwazyan pêbexişîwe. Bo emeş pêwîstiman begerranewebo ser hîç (îzm)êk nîye, bellku destiberdarbûnî siktarîzim û aydyolojîgerî û gerranewebo ser siruştî xebatî çînayetî pirolîtarya (wek giştêk leçîn û twêjeberhemhên û fermanbereçewsawekan) û girêdanewey xebatî ewrroman bediwênêw hellsengandinewey rexnegiraney ezmûnekanî xebat, asobexişe.

dengekan : aya markisîzim , behay tazegerî xoy ledest nedawe, eger ledestî nedaweçon detwanî hhzûrî xoy , guncanî 'emelî xoy leçerxî bîst wyekda biselmînî ?

Markisîzmêk keewrokederêşekanî markis lêwey dediwên, nek behay tazegerî ledestdawe, bellku buweterrêrrew(mezheb)êkî ayînî wişik hellhatû, kebewaqî'î ewrokenamoye. Emeberhemî doşdamanî hellgiranî markisîzmewek rêrrewêk leberdem rudawekanî serdemda, gîrodeyyeleperestigeyekda kepartayetî û melkeçî bo aydyolojya, pabendî kirdûn. Bo ewey kemarkisîzm, zanstêk bêt wek ewey ewanepagendey bê nawerrokî bo deken, pêwîstewek her têrrwanînêkîtir hhukmehellekanî wellanirên, wek zanst legell rewtî rudawekan û ezmunkirdinî lebotey xebatda, geşey pêbdirê, nek wek quranekey musulmanan leber bikrê û ewey rexnelerrsteyekî bigrê, bellader û dij tometbaran bikrê. Bo ewey markisîzim wek felsefewek bîr, wek têrrwanînêk lemerr xebatî çînayetî û dahatûy mirov û çonyetî hatnedî xewnedêrînekan, lebêjngî rexnebdirê, pêwîstedest bo rexneyek berîn, kekellawekanî aydyalîzim lemarkisîzmî bawda, beser peyrrewanîda birruxênê û lexewî xefllet rayançillekênê.

dengekan : ewey lesovîyet û wullatanî ewrupay rojhellat rwî da , heresî rjîme'eskertaryekan bû , bellam leber her hoek bûbî lebarî mîjuyeweta emroş , em heresekiraweteobalîkî gewre, besermarkis û markisîzmida , beray îweemey rûy da , heresî çî bû ?

Em pirsyarehem lewezyatir werdegirê kewrd bikrêtewew hem dekirê pirsyarî arastekeynewe, çunkerrudawêkî lew coresextelewellamêkî serpêy wada şîkirêtewe, bebirrway min dekirê lederfetîtrda wirditr lew rudawerrabmênîn.

bellam ewey ketenya heresî rijême'eskertaryekan bûbê ? Helleyekî gewreye, bazdanîkî zyanbexişe. Çunkebemşêwerrwanîne nek ezmunêk bedest nahênîn, bellku dirêjebew corebîrkirdinewededeyn, keew coredesellatew ew împiratoyetey lêkewetewe. Êmexiwêneranî kurdizman, nek tenya bew qutabixanebîryanekerrewtî xebatî çînayetîda seryanhelldawe, aşina nîn, nek arastew boçunecyawazekanî naw bizutnewekenanasîn , bellku xudî rudawekanman behellew awejû, pêgeyştuwe, hoşman bejarawî partayetî şêwêndirawe. Leser ew binemayey lhêmeyan wa geyanduwe, kebolşevîkekan, şurakanyan pêkhêna û bolşevîkan zorînebûn û bolşevîkekan bo manewew parastinî taqaneezmûnî soşyalîstî, naçarbûn, legell dujminan rêkewtninamemorken. Diwatir stalîn wek bellayek qutdekenew şanî hokaranî serekî tawan û şikstyekanî pê xallî deken û tewawî hellew serkutkaryekan beserda wîda deden. Emebeşêk lew jarawkirdineye, kenek êmetenanet danîştwanî ew willataneşyan pê firîw dawe. Ewdîwî em pagandane, pêkhatnî sovyetekan û destibekarbunyanebo ruxanî desellatî çewsîneran, lekatêkda bolşevîkekan xerîkî beşdarî ledoma û sewdaw mamellen legell borjwazî. Komîtey karxanekan xiwazyarî destibeserdagirtinî karxanekan û kontirollî berhemhênann, lekatêkda kebolşevîkekan behemû şêwazîk dijayetyan deken, werzêrreokiranye raperrîwekan xerîkî berpakirdinî komonekiştukallyekan û derperranîleşkirî allmanî û nemsawîn, katêk kebolşevîkekan, xerîkî hudnew dest awellakirdinî borjwazî allmanîn leserkutî şurakanî berlîn û mîwnîx, her paş em hudneyeş, xudî bolşevîkekan dekewnekuştubirrî werzêrrepartîzananekanî okiranya. Lekatêkda kekargeran û melewananî kironştat xiwazyarî berrêwebirdinî sovyetyaney xoêyn, bollşevîkekan, amadey hîç giftugoyek nîn û kuştubirrî ew şaredeken. Aya dekirê llaqî partayetî lem lîteda derkeyn, aya dekirê destî xiwênawî bolşevîkekan lem kuştargehefta salleyyeda bişarînewe? Aya bijarkirdinî rîzekanî parit lenebû, kestalîn ledubarey dekatewew leda daxrawtrîn sizagey bo zyad dekat, aya kuştubirrî şorrşigêrrekanî okiranya û kironştat û serkutî mangirtinî giştî pitrogirad leser destî leşkirerreşekey tirotsikî nebû, kediwatir zemînebo durxiranewew kuştubirrî soşyalîstekan leser destî stalîn xoşdekat, aya yasaxkirdinî azadî bîrurraderbirrîn û rojnamegerî lellayen xudî lînînewe nebû , nay dayedest stalîn taku paşrrewanî xudî lînînîş serkutkat, aya perawêzkirdinî sovyetekan û sipardinî gişt karubarekan beparit leser destî xudî lînîn nebû , kediwatir zemînebo pellamarî willatanêk xoşdekat, kelefermanekanî parit û stalîn ser badeden, aya dekirê em hemuwebedestewajeyekî bêmanay wek rijême'eskertayyekan, bazî beserda bidrê û awrrî lênedeynewe? Aya her wa û heremekî kirawetemlî markisîzm, aya ta êstaş ewanebemarkisîst naw nabirên? Eger xewşuxallekanî markisîzim wella nenrên, bêguman, debê xo bemarkisîstizanekan amadeyy eweşyan têdabê, kepîçewaney ew wepalldananebiselmênin. Bo ewey lem dû ryaneda xoman yekilla bikeynewe, pêwîste lewebgeyn, ya eweta bolşevîkekan ewî pirakitîkyan kirduwebeder buwelemarkisîzim ya eweta eweşkistî markisîzmewek aydyolojyayek. Le her dû barda debê amadeyy selmandinî pagandekanî xoman têdabê !

Berray min, ewey kerrwîda heresî bolşevîzme, şikstî partayetye, şikstî her çwarçêweyekî amadekirawebo komellge. Ewey kerrwîda peyamêkî mêjûyy bû bo soşyalîstekan, kebgerrêneweser şiruştî xebatî çînayetî û xorrêkxistin lenaw bizutnewecemaweryekan, bedestiberdarbûnî siktarîzmî markisîstanew desellatixwazî partayetî, nîşanderî ewebû, kesoşyalîzim lesayey serwerîda bûnî nîye, soşyalîzim bezoremlê û nawendêtî desellat cîgîr nabêt, bellku beyekgirtin û peywendîyekî azadîxiwazaney gund, şar, willat, kîşwer, leser binemay fîdirallî berrêwebirdinî sovyetyane. Derxerî ew rastyebû, keaburî soşyalîstî, bernamerrêjî aburî û nawendêtî rêkxistin bexowenagirê. Ellternatîvî soşyalîstekan beramber parlemanî borjwazî, fîdirallîbunî azadaney sovyetekane, leberamber firepartayetîda, takipartayetî nîye, bellku nwênerayetî gelelerrêgey sovyetekanewe, xoberrêwebirdinî( Self-administration - Selbstverwaltung) cemawerîye.

Hellbetelekatî ew rudawaneda û diwatrîş lederewey arastey bolşevîkî naw markisîstekan û derewey arastey markisîstî, kesan û girup û arastey dij û rexnegir hebûn û serencamêk kepaş 70 sall markisîstekanî llay mehêşta nayanewê, danîpêda binên, ewan pêştir pêşbînyan kirduwew hawkatî rudawekanîş besextî dijayetyan kirduwe. Dekirê lêreda bo aşinakirdinî newey nwê lesoşyalîstekan , pencebo çendêkyan rakêşîn: komonîsteşurayyekan; anon panekok , pawl matîk, kayu birêndil (komonîzmî şurayî û rexnelebolşevîzm, kayo birêndil 1999. Kironştat beserhatî pirolîtêryaney şorrşî rusye, kayo birêndil 1971. Parit û çînî karger, anton panekok. Parit û çînî karger, nusînî: pawl matîk. Rêkxistinî sovyetî, anton panekok/ mallperrî dengekan), lekomunîsteazadîxiwazekan û enarşîstekan; bakonîn û hawrrêkanî lenaw enternasîwnallî yekemda, volîn, yekêk lehellsurrawanî sovyetekan pêş şorrsî 1917 û nwênerî raperrîwanî kironştat kebolşevîkekan leheman danêştinda, destibeseryan kird û ta paş kuştarekeş her lezîndanda mayewe, nuserî pertukî (rraperrînewey kirronştat). Maxno raberî (bizutnewey werzêrranî maxnovîstî okiranya) û nuserî pertukî (şorrşî enarşîstî, xebat dijî dewlletan û danrawekanîtr, serdanyekem bo kirêmlîn). Êma goldiman, sallî 1919 leber hellsuranî syasî lewllateyekgirtuwekanî amrîka weder denrêt û degerrêtewemosko û lewêş behemanşêwelesallî 1923da weder denrêt, nuserî pertukî ( şikstî şorrşî rusî). Pîter arşînov, nuserî pertukî (beserhatî bizutnewey maxnovîstî).

Ewrrokepaş heresî împiratoryetî bolşevîkî, beasanî detwanîn destiman bekomellêk serçawebgat ç ewaney naw împiratoryetekew ç derewey, emeş xiwêndineweyekî rexnegiraney serlenwêy mêjûy xebatî çînayetî pêwîste, bo kesanêkîş keta henukepêyanwayesoşyalîzim dahênrawî bîrî fillan feylesuf wifîsarebîryare, tenya çawxişandinêk bepertukî (allaştrakye walşîw'yesneqbil almîllad..) nuserêkî surî nusîyetî û bedaxewehenukenawî lebîr nemawe, besebo têgeyştin lepêçewaney ew têgeyştinepartîyegewcey markisî kirdotepêxember.

dengekan : lerojgarî emro da , îweçon derwanne çemkekanî : - dîkitatorî pirolîtarîya, komonîzim ?

dekirê lexoman biprisîn, debê pirolîtarya çî dîkitat bikat û bo kêy bikat, lekatêkda kebexoy dij bedîkitekirdinî serweran radeperrê. Eger şorrşî pirrolîtêrî şorrşêkî komellayetyew serkewtnî belenawbirdinî xoy wek çînêkî bindest desteber debê, îdî dîkitatoryet beser kêda. Min pêmwayeem destewajeye, tenya leferhengî partî pîşrrewda cêgey debêtewe, lewêda keparit xoy dekatenwênerî pirrolîtarya û desellat bedestewedegirê û şwênî çînî serwer degirêtewe, danîştwanî çîn û twêjekanîtrîş berrêwşwênî koyllaney pirrolîtaryawepeywest debin. Emeew serencamebû, kemelewananî kironştat, sallêk paş şorriş pêygeyştin û raperrînewebo ewey dirêjebeşorriş biden, taweku serweranî tazeş begorrbispêrin û xoberrêwebirdinî xoyan (Self-administration) ]pêkbhênin.

Pirrolîtarya, bo ewey komellgey çînayetî lenêwberê, debêtelenêwberî xoy wek koyleyek ta lem rêgewedijekey lenaw berê, watelenawbirdinî serwerî çînayetî. Paş emedekirê lexoman biprisîn, ger erkî pirrolîtarya lenawbirdinî xoy bê wek çînêk, îdî dîkitatoryetî lekê bû. Dîkitatoryet, şêwazîkî dyarîkirawelekat û serdemêkî dyarîkirawda bo ragirtinî komellgew çîneçewsawekanî, katêk khêmeşorriş bo lenawbirdinî komellgey çînayetî dekeyn, îdî ew çînekomellayetyanekamanen, kepîwîstebedîkitatoryet rayangirîn. Emeaşkiraye, tenya lerrwangey ewanewe, kehellpey desellatyanew xiwazyarî rêkxistinî komellgew likandinî komellgekanin leserewebo xiwarewe, dîkitatoyet pîwîste. Peywendî dîkitatoryet û pirolîtarya tenya peywendyeke, kelenêwan zîndanî û zîndanewanda heye, aya dekirê bas leserwerî zîndanîyekan bikeyn? Herwek çon zîndanîyek serwerî nîye, awaş pirrolîtarya dîkitatoryetî nîye. Bo runkirdinewey eme, dekirê serncî paşekişê pêkirdinî sovyetekan leseretay 1918da û sipardinî gişt karubarekan beparit û pêdawîstî dîkitatoryet bideyn. A lew sateda kepirolîtarya desellatî pêşûy lenawbirduwew parit ç pêwîstyekî pê nemawe, pêdawîstî dîkitatoryet serhelldeda, bo paşekişêkirdin bewaney kenyazî berdewamî danyanebe şorriş û xorrêkxistin lederewey sinurekanî xiwast û bîrkirdinewey partî pîşrrew.

Komunîzmêk,keseretakey bedîkitatoryet dest pêbikat, bêguman kotayekey her bedesellatî reşî bolşevîkyanedê. Eger leserdemêkda û lebê ezmunîda markis kewtbîtehelleyekî wawe, ewa bo êmeaşkiraw rune, kepirolîtarya nek dîkitatoryetî nîyew pêwîstî nîye, bellku hemîşexebatî pirolîtarya dijî dîkitatoryetî bêperdebuwelerraburdûda û dîkitatoryetî piştiperdeyelhêstaşda, dîkitatorî dîkitatorye, lejêr her naw her byanûyekda bêt, serkutî çîn û twêjekanî komellew amrazêkebo ragirtinî naberaberî komellayetî û dirêjedan beserwerî çînayetî û guncawtrîn çekî destî serweranebo damrikandinewey yaxîbunekan, birrawnneserkutî kironştat, maxno, solîdarno wek dîkitatorî bêperdey boleşevîkekan û serkutî yaxîbûnekanî şîkago lekotayî heştakan û newedekanî sedey rabûdûda wek dîkitatorî piştiperdey dîmukiratekan. Serçawey em têrrwanînelêlley dîkitatorî pirrolîtarya, bedewlletîkirdinî soşyalîzim û hhkumetî kargerîye.

dengekan : dewrî markisîzim leser çepî kurd lerabirdû îstada çon debînin ?

dewêrim billêm, çepêtî bo xoy namoyîbûnebesoşyalîzim û ger mebestîşman lewaneye,kexoyan besoşyalîst û komunîst denasênn, debê billêm, kebedaxeweemanetêrrwanînêkî destî çendumyan leser têrrawnîn û bîrkirdinewey markis pêgeyştuwe. Bo nimuneewaney kelenaw hhş'da perwerdebûn, lerrwangey stalînewemarkisyan nasîwe, korrekyekan lerrwangey newşîrwan mustefawe, allay şorrşyekan lerrwangey mellabextyarewe, hhkk'yekan lerrwangey mensurî hhîkmetewe. Bebirrway min pêwîstesoşyalîst û çep leyek cyabikeynewe, axir nakirê xewnî kargerêkî soşyalîst legell (aştî u pêkewejyanî) hhş', (otonomîrrasteqîney) korrek, (soşyaldîmukirasî) allay şorrş, (hhkumetî kargerî û partî) hhkk' bikrêteyek, soşyalîstêk kekemtir lekomellgey bê çîn û çewsanewexiwazyar nîye, qed çep nebuwe!
Bedbextî lewedaye, keherçî xilltey heftasalley împiratorî bolşevîkîye, wek markisîzim bhêmedenasrêt û bemcoreqrrulîtekebo neweyekî nwê xest dekirêtewe. Emelerraburduda û êstaş lewexrapitr, lebirî gêrranewey markis bo şorrşigêrrêkî asayî, xo bemarkisîzanekan wek kirîstekan bas legerranewebo ser otodoksyetî markisîzim deken. Emeew nehametyeyekesbey yexey neweyek leazaydixwazekan degirêt. Bemşêwedebînîn, ew markisîzmerrollêkî nîgetîvî bînîwe, boyebeasanî xo bemarkisîstizanekan detwanin lepînaw bedesthênanî desellatda, sewda û bazbazênî emsew ewserî dunya deken û pirsyarêkîş nellay endamanyan dirust debê û neledewey debêtemeşxelley kesanîtir.

Eme barêkî nîgetîvîbebizutnewey soşyalîstî lejêr sêberî emaneda bexişîwew erkî her takêkî soşyalîstebeher şêweyek boy dekirêt, beher radeyek boy delwêt, ew pirsyaranezîndûkatewe, kepartekan û derwêşemarkisyexo besoşyalîstizanekan rojanelehewllî kuştin û lebîrbirdineweyanin. Pêwîstedergebo rexnebikeynewe, rexneyek kerramandeçllekênê û lewebeagaman dênêtewekesoşyalîzim ledesellatixwazî partekan cyayew dekirê sud legişt arastew têrrwanînecyawazekanî naw bizutnewekewergirîn, bo yekgirtûkirdinî rîzî çînayetîman û berewpêşbirdinî xebatî cînayetî berew komellgey bê çîn û çewsanewebelercawgirtinî ew rastyey keezmunekan boyan xistwîneterrû: azadî bebê yeksanî behrekêşîyew yeksanîş bebê azadî koyletî !

22 May 2008

Şêxî şêxan

Şew roj nabuweseryek bo nasandin û aşinakirdin xellk, bexudaperst û pilew paye pyawxasan û iîmaman pêş xo. Hemîşedeygut: pyaw xuda debîtin berdewam rêz lepêşînan xo bigrêt, hellekanyan bişarêtewew lealltunawyan bigrêt, rastîyekanyan bikatewêrd ser zuban, taweku paşînan xo rêz lêbgirn û wênebê ejmarekan bikenemîdall sersingyan û naw leber naw pîroz bigrinewe. Kar geyşteew radeye bexizmetkar û peyrrewekan degut: debêt reng û botan wek min lêbiken û wek min poşak bipoşin û rdên û simêlltan rêk biken, debê emebibêtesûnet komellge. Debêt xotan cwê bikenewelederwêş û peyrrewan şêxediroynekanî tir.

rojêk derwêşêkyan lekat hhallkirdinda komell dax û nasor derûn xo hellrrşt û pê gut: şêx dana meger birryar nîye, ledîwan xiwa meznda giştiman yeksan bîn, iîtir boç to weha xizmetkarîman pêdeke?
Şêx keçawerrê weha ruberruneyek nebû lelayen konexelîfeyekîyewe, letaw turrey û şillejan awr leçawan derdeçû, şimşêretexteke lekilanederkêşaw çep û rast derwêş dagirtewe, bellam hîç dad neda û tazeleayîn wergerrabû.

yaran û berdestan şêx, hoş leseryanda nemaw herçendyan dekird em bêrrêz û sûkayetîye xelîfe nimek nenas beşêx şêxan û nwêner xuda mîhreban pê qut nedediraw birryaryan da, xelîfe dûrrû letekye weder nên û şar beder ken, taku bibêtenmûne û pend bo ewe kesan paş û newêrin beramber şan û şiko şêx deng berzikenewew legwêrrayell derbiçin.

iîtir lew rojewewşe " na "u " nexêr " le ferheng zimanda sirranewew sereta û kotay her wellamêk bepêşgir û paşgir "bellê qurban" kotay dehat. Her boyedestibecê siza cora û cor bo naşkur û bolleboll danran û pirru pagandew tomet dij xuday xirayepaş ewane kebeçaw rexnewedeyanrrwanîyefermayştekat şêx û şêxepêşînekan û diwazdeiîmaman.

roj berroj şêx nuranîtir debû, şêx iîtir şêx nebû, boxo xudayek bû. Witekan wek bomb taymerkiraw lêrew lewê deteqînewew naw û nawbang şêxyan degeyandekeşkelle asman û firîştan beheşt kirrnûşyan bo debird. Peyrrewan, roj pênic ferzedirudyan lo denardu lecejin û bîrewe bapîranîda nêw wêrd ser ziman bû.

Rojêk heyn kewek rojanî tir demrrast (şêx bexuda bû) bas lexobirdin û dillsoz şêx dekird û bedem giryanewedelerz kebas ewzategewreye dekird, minalêk çeqawesû qîjand: babebo xelîfeehhmed degir?

Bab bedbexit her hênde bo kira dem mindalleke tund dabixat. Lewlawehawellan mindallekekirdyanerroj xoyan: babebabebo mamewel dem hawrraz daxistuwe, holl mizgefit buweaş aw lêbirraw, xelîfeehhmed kekes gwê lemew'îzedûru dirêjeke nemabû, ta hêz têdabû nerrand: minall û bezim bo derewe, gwêm lebolleboll nebêt, cenab şêx herasan debêt.

barew hatuwedebê şan bo şilke, herçon bû bexoşî û naxoş mindaran kiranederewew xelîfequrg bo safkirdewew fermû: ç nîye, wek şêx kerîm defermê: legişt serdemekanda herze u helleşefrebûn, bellam behhewl û qwet xudaw hîmet şêx ewaneherdem riswa bûn dengedeng û jawejaw lederewe mizgeftê fermayştekanyan bexelîfebirru her zarok bû hawar dekird:

xelîfew şêx şêxan
Billqokek awyan teqan
Deng hênd gewrebû
Geyşteçom çeqan

Mallî cndokan

Xoretaw wirdewrdeberew nawerrast asman dekişaw kollan kip û bêdeng. Hîç weku xo nemabû. Dergerreşekeştêk nwê bû, sîma kollaneke gorrîbû. Hîç ştêk wek diwênê nedehateberçaw cîranekan. Hemûan çawyan leşêwe nîşane pirsyar birrîbuwedergekew çawerrê derkewtn tazecîranan bûn. Minallan keçend hawdem û hawyarîyan ledest dabû, mat û melûl leberamber dergekekumelleyan bestibû. Jinan leber dergeçokyan dadabû, detgut korr matemîn degêrrin. Hêştakekesyan legell em barenwêyerranehatbûn, carcar leqsekanyanda çawerrwan bac cwanyan dekird. Mela xidrîş çawerrê mam mehd bû taweku demeteqêyek legellda bikatn, axir û legell kes keda nedegunca. Deng "werebo gureberoje birjaw, gureberoje gerim " bahoz û botan legwê minallanda dezrîngayewew qişexoşekan şîlan webîr korr kîjolletazehellçuwekan dehênayewe, iîd kê çîrok çil kêrwêşkan û biznezêrrînew şar xoşbextîyan bo bigêrrêtewe.

Cîrre tirazan dergekewek zeng hestanewe, jinu pîru mindall beaga hênaw sersam kirdin. Demuçawêk rîşin cemedan beser û derqaç hellkiraw lenêw reş dergekeda detgut " sîmaxêweleşewezenga. Bê ewe awrr lekes bidatewe, xollrrêjepirr nawkexurmake kirdeteneke jenginîneke ber derge u betund dergeke berrû pirsyarebê aramekan cîranan daxist. Birrwanakem emexawen mallekebêt, e jineke bo dernakewê ?

jinan dirêjeyan bedanîştinekeyan da û çawerrê 'erebaneke mam mehd manewe. Minallanîş rub'easnînekanyan tûnd le mst nabû, çawerrê kêk û gulleberrojeke bahozu botan bûn. Lepirr dergerreşeketrazayewe u dû kîjolle mêrd minall ke'ebayek çikoleyan lê allandbûn û serpoşêk reş pan û porryan lemil girêdabûn, bepirtaw berew sercadekehellkişan detgut ledestirrêj pirsyar minallekan helldehatin.

Bac hemîn keta ewkat bêdeng ledergekewrr bû bû gut: min birrwanakem ewanexawen mall bûbn, lewedeçê mîwanyan bin, wa xerîkeyek yek derdeçn horrên taks leser kollanekewe, qiseke pêbirrî û sernc rakêşan, legell nizîk bunewe girmeke welAm pirsyarekerrûn debuwewe, legell westan taksîyele şwên 'erebaneke mam mehd, dergekewek hewrebiruskekirayewe u daxrayewe. Jinêk lawaz bejin berz, bew çile hawînewek dawell nêw genim le 'eba û pêçe u destikêş reş pêçrabû. Beçawtrukanêk xo tirncandediwawe taksîyeke u leberçawan win bû. Hêndetr

koll pirsyarekan qurstr bû. Bac melek bexuda emin lew bezim û rezme ser dernakem. Em maste bê mû nîye, egîna bo debê xoyan leçaw ême u manan bişarnewe, xo medirdar leger jineke nakeyn, taku namehhrem bîn?!

ta dehat sêber minallan leser zewîyekekurtitr debuwewe, lebirsan hawaryan lê hestabû, wirdewrdekollan lequllequll germa nîwerroda çoll debû. Carcaremnallêk ser dekêşayekollan, ta bizan dergerreşekekirayteweyan na.
hawrraz hawar lê hesta: daye.. daye" dergekekirawew pyawerrîşinekebepeledetgut lo awdêran deç, le mall derperr." dayk hewraz ke pirşik ron dax bask sûtand bû gut: çyan lê bikem, çawyan derdehat û milyan deşka, bexuda qet cêge mall bac cwane nagirnewe.

bo rojî diwatir jinan kollan pêkirra kobûnewe u birryaryan da biçnexêrhatn tazecîran û pilehhepiseyan kirdedem rast û peyam kollanyan pê bighênê. Hengaw hengaw hestyan betris û namoy dekird. Bac hemîn bedesterreqellekan deng ledergehestan: malleke, cîran, êmecîran engoyn, hatûyn bexêrhatnê bikeyn.
Dengêk nêr: çitan dewê, xêzanim lemallê nîye.

Paşew paş kişanewe u areqe peşîman beser rûmetekanyanewesardibuwewe, becarê
Zaryan bego nedehat, detgut lenerrenerr kabira tirsawn. Minallan wa wirrmabûn detgut seyr fîllm têksaz deken.

mam 'ewlla dirr bebê dengîyesersam kerekedaw gut: kewabê baştiremin û mela xelîl birroyn, madam her pyawekelemallêye. Dûbarezrimeledergehestawew dengêg nerim û nasik behêwaş wit: kê?

mela xelîl: êmeyn cîrantanîn, hatûyn, bexêrhatnitan lê bikeyn.
Dengeke: bedaxewe, pyawm lemallê nîyemin ze'îfeyek betenyam, bexêrê çin.

mam 'ewlla keta ewkat her dûdill bû, beawazêk xoşewehell dayê: cêge şabazan qellerreşkexiwazan. Hê dunya çendelar.

minallan kezanyan hîçyan çing nekewt û çawerrwanyan bêsûd mayewe u lew dergerreşewehawellyan bo peyda nabê, leber dergekebazneyan best û bedem semakirdinewehellyan dayê û qareman :

bahoz û botan ho
hawelli minallan ho
bo bartan kird ho
engoman xoşdewê ho
bedill û begyan ho

şara :

ewa hateder ho
cîran rîşpan ho
dellêy bizne ho
lenêwan merran ho
rîş zorbaşe ho
bo gisk kollan ho
ho ho ho ho
ho ho ho ho

Allehawsê

Paş maweyek dûru dirêj, emser û ewseru bênewberde, twanîm serpenayek kemê guncawtir lekuneçeqelleke pêşûm bedest bênim. Firedillm pêy xoşbû, çunkedemtwan hênde sînîyek asman bibînim. Herçonê bû çitek tazebû. Herçend debû leyek katda xanuwekonekepak û sip bikewewew xanuwenwêyekeş kaxez dîwar lêbdem, bellam her firedillm pê xoşbû. Hêşta piştim lejêr ew karaneda rast nekirdibuwewe, zeg dergelêdiraw legell kirdinewe dergesê kes xoyan hawîştejûr û bê yek û dû kewtnepişkinîn jûr û holleke. Çîtan lêbşarmewe, tirs swar dillm bû û kewteghardanê. Lêdan dillm geyştibuwexêray sim lezemîndan şîneespêk leghardanda. Xem ew dunyaye buwemoteke ser dillm; to billê min hêndegewc bûbm, behellexanû xellkîm lebir xanuweke xoman pak û amadekirbê. Ewan bê mollet xerîk pişkinîn û berawrd bûn, minîş keştîyekem nûqm derya. Herçendim dekird tê nedegeyştim ç base, baş bû pyawekebebaweşê simêll paş û pêş taşrawewegurrand:
- emin cîran engome.

Kemêk hatmeweserxom û twanîm girêkwêre metelleketozê şilkem, bellam hêşta lêm rûn nebû kedû jinekeç? Herçonê bû, tozê xom gurr kirdewew lêm pirs:
- tenya to ?

Wek lêkdan dû gewallehewr pirsyar û wellamekelêkyan daw hewretrîşqeasa wellameke legwêçkemda deng dayewe:
- çon betenya, meger nazan ewejin û minallmin?

Becorê perde gwêm lerîyewe u kip bû, nemtwan dest becê wellam bidemewe. Paş kemê hhepesan witm:
- nexêr kake, çon bizanim ?

Wek gilbûnewe bermîlenewtêk, ghellbeghellbêk kirdû û gut:
- kak bira emin lexêzanêk xanedanîmew şukur musullmanîşm, ed ku xo mewek ew gawranebê esill û fesill nîn!

Ta ewkatehêndeşêwabûm, agam lehawelleellmanîyekem nemabû û befermayşt bira musullmanda zanîm kehawellekem lem keynubeyne waqî wirrmawe. Tirs û qîn serdillyan girtibûm, naçarîş debû wellam bidemewe, egîna şeqim debird. Boyepêm wit:

- dyarekakedyarepêwîst bewtin nakat, xellk xanedan ledûrrra hawar dekat. E bo leseretawenetut, xo gyan geyştekunelûtim wamzan behellemall kesêk tirm dagirtuwe. Nazam çon bû, jin û kîjeke berewmehatn; bo pirsyar yan hhezyan legwêrrayêllan leşanazîyekan kakim bêt! Bellam kak hawsêman çend car ihhim. Ihhim detgut matorew gaz dedenê, bezman xanedanan hewllîda byangêrrête diwawe, kezan bêsûdenaçar têyquçand. Ledem dergekeda bella rastda awrr dawew gut:
- emeş xanû meye, supas lo xuda keew gawranedirawesêman nebûn.

Bexêray derkegem daxist û oxeyekim kird. Hawelleellmanîyekem keta ewkat dem bû buwetelle teqîw bizeyek hatê û wit:
- eweçyan dewîst, kê bûn ?

Dyar bû leyşaret û têrrwanînekan kabira xanedan têgeystibû. Her çon bû beçwar wişeellmanîyeke xom têm geyand ke kên û bo hatbûn. Kemê ramaw wit:
- demêkedeyannas ?

Minîş bekemê xecalletewewtm:
- nexêr. Pall bepencerekewedaw mijêk lesîgaredest pêçkeke daw wit:
- e çon wa bebê qise u bêmollet xoyan tirncandejûrewe, la êwexellk wehan?

Hêndeytir areqebenêwçawanmewewşik debuwewe, herçon bû witm:
- na.. , basekem badayeweser peywend gallkêşan bebêkarîyewe. Dillxoşîm bexanuwenwêyekewek kurtexewnêk lenaxma şwên bexo negirt û ser xo hellgirt. Peşîman buwemîwan û xemîş leban. Axir çon detwan çend sall letek hawsêyek wehada bijît û hest beasûdey bikeyt? Wellam em pirsyarem bo nedozrayewe. Hawserekem wit: de de toş hêndeşt bequris wermegire, têkellawyan nabîn û birrawe. Minîş witim ewa boman bilwêt xirap nîye.

roj hatû roj çû, wek hemû rojan heyn bepelexom geyandewemall, taweku nan bixoyn û biçînegerranê. Bellam kehatmewedîtm, hawserekem werris dyare. Kirdimeşoxî û witm:
- çîyexanmekem ç rûydage, xo genmekeman afet lê nedage?

- nexêr, erê to çonit zan, kabira hawsêman lenehze îsllam xirapitre?

- kiçê he xanexraw, ewaneher hatnecwaw, kelleşekirê deken tewaw, yan yekseremrov deken raw.

- erê xoyet berras, wek kereke xoman xas enas.

Kedîm meselekeberrasîye, destibecê pirsîm:
- bo ç buwe, ç rûydawe?

- ç wanîye, emrro çûm postekebikemewe, lutim belutîyeweteqî û wit "erê xuşkê 'eyb nebê ku serpoş beserda nade, meger engo musullman nîn, e nazanin remezane? Minîş witm: ba, bellam êmerroj nagirîn.

lekat qisegêrranewekeda hêndepelem bû bizanim çî û ç wituwe, wexit bû şeq berim. Witm: e nettwan pê billê kakebeto ç, meger min bejneke to dellêm bo wek yapirax gellamêw xo pêçawetewe!
Wit:
- min becêm hêşt û zor leser nerroyştim.

Hêndeytir dillxoşîm bexanuwetazekebû bebillq seraw, detgut kabira şew û roj swar serim buwe, hêndelê pest bûm. Her mepirsin. Roj hat û roj têperr, emcareyan bextijmêreke û xirap sûraw bextijmêr min leser hel zêrrîn westa. Rojêk nexoş bûm û nemtwan biçmeser kar, diktor mollet nexoş bo nûsîm û larelar gerramewemall. Leber derke mall bedem binêşt cwînewe, beyan başim lehawsêyek rusim kird, bedem pêkenînewewt:
- fillanekes ellê to berroj nît?

Pirsyareke lam fireseyr nebû , çunkeew rojaneew pirsyaranem lêdekira, kelekargedeyan bîn goşt beraz dexom û lesallrroj ledaykbûnekanyanda şerab dexomewe, em pirsyarewers kirdibûm. Bellam beser xom nehêna, dyarbû beherawhurya mallexanzadanda zanîbû kerremezane, lewedeçû, çûbneseryan û pêyan witbin: " em bang û sellayeçîye, xo mizgewt nîye u kabira xanedanîş, kemêk mew'îze lo kirdibn" boyebedem pêkenînewewellamim dayewe:
- nexêr, hêşta negeyştotemall me.

- çon, tênagem, meger çonegeyştin rimezan?
Utim dezanim pêt seyre, ezan çone?

- çone, bom baske?

- leber ewe mall hawsêkeman xoyan waten le'îraqîş xanedan bûn, boyewa xêra remezan geyştotelayan, dyarebefrrokeloyan nardûn. Bellam êmelewêş hejar bûyn, boyebewştir loman denêrin û direng degatelaman!

kabira hêndepêkenîn xem û pejare em sallane diway derdayewe, bedem qaqa pêkenînewedest bo xanweke ewberyan rakêşaw wit:
- rojêk bemnyan wit ba biçînekenîseşerab pîroz bixoyn. Minîş witm: "kurebabebo hêndekîlometir debir lo kewçkeşerabê, werekin min babutllêk şerab konit bidemê, hemû boxot. Bedem qaqa pêkenînewe, bepêpilîkanekanda serdekewtm, yekirrast kabiray dirawsêman bekomellê rîş bê simêllewewek cndoke leberdemim qut buyewe, rastîyeke daçllikam. Axir hêşta tirs dêw û dirncekan çîrokekanî nenkim lenaxmana derneçuwe. Reng zerd û rdênêk çillkin û qangidraw sîgar, nawçewan girj û tund wek eşkencederekan be's tirsinak bû. Dyar bû gwê legallte u gep êmebûbû û kurremêrd minalleke bo kirdibuwekurd, rikukîne kef deçrand:
- erê kaketo 'eyb nakeyt, kebexot roj nab, lo degell gawran galte beysllam deke ?

- bo fillanekes, ç buwe, xo basim bexrapenekirdû ?

- e eweçîye, ew gû xiwardinet?

behenasebirkêwewtm: bibûrekemin natwanm, gullaw wa ledem derkem, bellam dekirê pêm billêyt, e to kê bekirê girtû rê lehawserekem bigrît û wek polîs bîdeyteber pirsyar, bo hhîcab napoşin, bo rojû nagirn, bo swar payskîl debn, bo legell gawran qisan deken, meger to çît?

- e lo êwelexotan gorîwe u dellên " êmexoman bemusullman dananên?

emcar witm: ca beto ç, ellê bizn bem rîşetewe, hemû kurditan leberçaw em xellkekirduwebexellk nyandertall.

Kezan lêy pirrm wek mirdû dem daçeqand û çwexiwarê. Bellam qînim danedemrikayewe, ewende firya kewtim û pêm wit hêndemusullman lo pare soşyal û karîtas werdegir, xo les'udîyewenayêt, bac û xerac leşfiroşxane u meyxanekane,kak musullman xanedan?! wa dyareto goşt naxo goştaw dexo ha?!

Dilldar xuda û ehrîmen

leberdem heywanekeda ruwew xorawa leser çîçkan, dest leser ejno pall dabuwedîwareberdîneke pişt ser û roçûbuwegom lêll bîrewerîyekan. "a amîn êstakeç bike, etrisim paş gwêzranewe min bo êrokane, mella 'el xerîk sarrêjkirdinewe cêgetewreke min bê. A lew rojaneçendexoş bûn, etrisim lêrenêçîr awam bo hellnekewê û lewllaşewe'elesaxteç le renc min bixwatin. Bexuda herçendeamîn xoş mamellebû, bellam hênde şîrîn jineçkoleke hhac 'ewlla cwan nîye. Metrisemamosta xuda beş mar û mêruleş dedat, to billê reben min pê qibullkirê? Bes nebû hhepise amozam nehêna, bexuda wek şîrîn çaw leherzew tazekaran debû. De de xo ger hhacîyekan dû jin nehînîn, kê layek le serumêzere min dekatewe. Bexuda em nûştenûsînenî'mete, egîna debû her lîkim qutdayh". Girazegiraz mamir û kellebabeke hhac 'ewlla, zincîre xeyallebê sereta û kotayyekan melamuşîr pisand û yek dûcar le dewr mamr nazunuk ker sûrrayewew wek kêç qunîyeban, çendcar beru diwa û xokurr kirdinewe, xo helldayexiwarê. Mela muşîr weha sernc dabûyê, dîwareberdîneke pişt ser lê bûbuwenwên bûk û zaway û perr pirr wisp mamreke lê bû buweleşullarebilûrîneke şîrîn. Weha aga lexo birra bû, bedem xeyallewekurr debuwewew rast debuwew bollebollêkîş lêwedehat û leberamber xor paş nîwerrwanda şellall 'areqebû bû.

"a şîrîn gyan, dezanim çendebêzar lenrikenrik çend se'ate hhac û keç hîçîş. Bexuda emcarehat dû'a ser nawkit lo degirmewe. Bexuda rast deken; ger xuda dergeyek dabixat, ewa dergeyek d dekatewe. Rast fermuweşa'îr be'îrfan: xiwa ta şîrîn nebînê muşîr neql êrokanenaka. Ax şîrîn gyan xozgebeyan dehat, bexuda du'ayekim lo dekird ta hhac wek zerdewallelêt dûr kewêtewe. Axir ku deb ew hêngîne lepêş ew megeze danê.

A lew nermelere memkollan, we tak û cût lla simtegoştinekan, bab babm, nenkim bequrbanit bêt, wek mamz rêyan dekat. Bexuda etrisim emşew 'umir kotabim û roj nebêtewe, ezanim beyan cu'meyew dêytellam taweku nûşteket bo bikem, şt wa berroj cu'mana pîroze, ger xiwa rêk xa û şîrîn betenya bê û pirrupîrejnim lêkonekatewe.

Ewsa wek adem sêwêkim derxiward bidaçiş lebeheşt".
hhac cemedanîyeke tund leser alland û ruwew mamosta :

- ihhim. Ihhm sillaw xudat lêb mamosta, çite, dûrbê legyanit xo nexoş nît?

Mella muşîr: ihh. Ihh nexêr hhac, ewexoretaweke xoş bû, bexomim gût, ba kemêk leber ew xoretawe lo xom danîşim.

hhac 'ewlla: bequrban zattan bim, engo ger bişxewn ewa beta'et lotan behhîsab dê.
Mella muşîr: betema kerem xuda.

Hhac 'ewlla: bêşik serqall amadekirdin babetek bû lo sibeynê.

Millamuşîr: newella hhac, lo babet pêwîst bewe nakat, leşar loman dyar dekirê. Ewe rast bê, bîrim lekarekan xudawend dekirdewew beçaw dill lecwanîyekanîm derrwan, berrast çitek 'entîkeye. Ca pyaw ta şer' û fîq nexiwîn lê tênaga. Xozgem bewe bew beheşterrengîne şad debê. Etrisim neybînim !

Hhac 'ewlla: qurr beser min. Ku wa derê mamosta, min dillnyam ketu pêş min pê şad deb, beş engo leh mebaştir debît.
Mellamuşîr: hawar ledem û nefest. Babirroyn nwêjekanman bikeyn. (seyrêk şîrîn dekat) betema rehhmet xuda.

Nermebize şîrîn agir lenax werda û lêwekan kewtnenermeculle, aga lehhac nemaw lenaxîda dengêk deyhejan:

bo çîmeaw zem zem?
Ger letowehembê,
Maç nawdem
Gyan gyanim hhacîjin!
Beheştim lo çîyee
Kekes lê dillnya nîyee
Ger sibe bêyteknim
Dezan mêzerem lo çîyee
Kiwênderêyeqîbile min, hhac jin!

12 May 2008

Xile û bile

Ew rojane her bas bas xidr û îbirahîm bû; biram firenuranîn, kurebabefrîşten , e çon kê êjê yekêkyan hhzret mehd mew'ud nîye, e xozgem bedaku babitan kunc beheştê cêyane. Hêndenawbang bêgerdîyan royştibû, herminall bû xozge dexiwast kakyan bûnaye. Kiçan beawatewebûn, dezgîranyan bûnaye. Axir naw nawbangyan lemrov bûn têperr kirbû; rojê debûnenewe peyamber û rojêk dekiranemhhemed mehd, rojêkîş firîşte.

xellk away weha bawerryan bexoyan hênabû, madamek kakexdir û ibirahîm leawayn, ewa xêr û bereket beser gundda debarê. Hêndêk bo xo nizîkkirdinewelêyan, ger merreke dûber beyekewebizayedeykirdehellaw deygût xellkînebnwarrin emin nemgût paw qedem mamosta xidr û mamosta ibirahîm bexêre! Xo mameqaley dukandarîş ger zererîşî bikrdaye, ewa deygût ed kû babim xo garte nîye, dû firîştedabezîwneteaway, hênde qazancim kirduwe, zekatekeym pê najmêrdirê. Mame'eleş lew lawebegoçanekeyewelerzeleriz xo degeyandê û qurg lo saf dekirdu deygût: ya xiwa bexêr bên, teşrîfyan hênawe, xudaya şukir wişke em zistaneterrutûşeşman misoger bû, qadir biram çon?
Kerîm çayçîş hell dedaye u bo tewawdekirdin: kurebabeewebo nayêjn, lewete ew dû zatemubarekanehatûnetenêwman, zarollekanman pêwîst nakat beşewleban û xêw bitrisênîn; axir biram rastemin qurhhanim nexiwêndige, bellam lezar melaw şêxanewegwêm lêbûge, kepyaw sallhh rû leher şwên na iîtir hemû ştê baş debê, xo begalltenawyan nenawn xidr û ibirahîm.

çekdarêk zerdelle rîşin detût le efganstanewetazegerrawetewekirdîyecwaw: ger ştêkitan bo bas bikem lewaneyebêjin çîyîy, bew qur'ane xiwêndigmeewe êjm xom weçaw xom dîgme; tazek em dû bira dînyeman hatbûn, şewaneeyan wêja "bnûn, hîç xemtan newê emexiwaman leteke" rastîyeke emeş hhall nedeûyn, ç êjin û qestyan çes. Ta şewêkyan bê 'edew newê deçûme'edebixaneçîm d, bêjin ç, bew xiwaye ha weban sermano her çwar dewr meqerekeman çekdar sip poş bûn, hheresekeş le şîrîn xewda bû. Bew qur'ane desim lêdageçîm botan gêrrageso xelaf neû. Cema'et bediwayda: "sbhhaneallebiram to beheşt, qesem bexiwa awr cehenem weçaw nawîn, xozyem wexot biralle.
Dirokirdin bû bû bepêşbirkê û bira bira nedenas lexo birdinepêşeweda. Tenya kesêk keleber xoyewepîş lêdexiwardinewe u ser ledest xoşbawer xellkeke awsa bû u neş dewêra qise bikatn, hhemeçkol bû. Wexit bû şeq berê û leber xoyewedeygût: axir nazanim em xellkeçîyan lê qewmyage, wa ew dû saxteçîyeyan lê bûgeseştê nayab. Ax xile u biledertan le gyanim ger roj xo dê û dirotan lê sip dekemo, ewsa debînn, em xellkefrîwxiwardigeçon lêtan dêtecwaw hhesaw ketabitan letek dekat. A çendebêşermin, pêşim êjn: "kakemuhhemed bo nayêytemzigewtê û letekman têkellaw nabî". Axir babînebo kellegatanim ta têkelltan bim. Ax ger bemin bûayeşarbederim dekirdin. Lew rojewe ew xiwêrryanehatgineseegire, xo helAlleş dill gorrawe u tûrekeyek kirdigeseser û êj qellerreşes denûk şorr kirdigeso, axir to bo heş weser, etrisim em hetîwanecadûyan lem xellkekirdiwê û xewyan lê keftibê. BelAm nazanim çon wew xellkebêjm, keemanedest berrûmet minallekantana ênin û çawbaz deken. Birrwa wemin naken û êjin em hheramzadegawrerrqyes le dîn û gerekyes emeş wek xo lê bika û le dîn werman gêrrê û 'aqîbet şerrman ka. Meger lebaxell jinekanyana byanûynn, ewsakedezanin xilew bilekên. Xo ger bizanin min çon bîrdekemewe, ewa şewêk demkujin û êjin firîştesp poşekan bûn. Em awayîyekawl bûghêj şêtxaneye, ger diktorêk le serû away danê û nuştenûsêkîş berîtexiwar away ewa wek teyr gul le dar zeqnebut kodebnewe. To billê herwa boyan biçêteser, axir helAlleto bo? Rastemin daykekillollikem behetîw gewre kirdigm, belAm hêndem xoş dewîst, xozgem dexiwast, kerrojê bitwanim letek to mallêk çikolaneman hebê û carcareş biçîneşar û bo xoman rabwêrîn

dengedeng xellkekele zemawend be ayan hênaw, herkesebû be pirtaw berew mizgewt ghar deda. Leber xoywewt: ba birrom, bizanim ç mu'cîzeyekyan nîşan dage. Ewîş xo geyandê û çaw birrwa nedekird, awa xêra awateke bêted.

"aeeee ewemin bûm ew rojem beçaw xom dî, baş bû awatekem nebirdejêr gill". Hhac rimezan, destepan û porrekan kêşayeban quraneke u qurg pak kirdewe: beheq em qurhhaneewe dîgme, werrast whêwe êjm, biram hewesof qurban magew nemrdge, bo rojî qyamet weşahîdim girtige, bêjesof, merd xiwabe u to bêj, qesem wexiwa birrwa nakem le wete em awayyegyanleber hatgesenaw kar wa xiraw kiryawê. Nazanim çîtan pêbêjm, şerim dekem, sof tob xiwaw we'alem bêje, axir min xecalletekêşm, ne'uzen baalle, estghfîrrwalle, xiwaya bodiwêkemnit nekuşt, ta xerape wa newînim?
Mela: rcu' bero hhac, ezan ç êj, to iîrad lekar xiwa egir !

hhac remezan: tobe xiward xiwaya, be gewrey xot bimbexişe.

melahhebîb: êstakeleqsekan hhac hîçman lê hhall neû, bêjesof qurban bizanm, çît bînîge u ç rûydage, ta bizanîn bepê şer'u yasa xuda ç bikeyn, ta away xerq ghezew xiwa newê.

sof qurban: qurban çîtan 'erzikem, estghfîrrwallemamosta ew rokemin û hhac lawela pyaseman dekirdu kemê hhsaw ketab xoman heû wîstiman bîwrrîno, ta fesll zekat nehatuwe. Kegeyştîneber baxeke mam wel, ne'ûûzen baalle, estghfîrrwalle, xiwaya tobew hezar peşîman. Iîtir ewe dîgmanebo baskirdin naşê, bê 'edeb newê şerim dekem.

melahhebîb : kurebabim pyaw xas wun, bêjin ç bûge u çîtan dîge, awa nawê, çon şer' xuda weekirê ?

sof qurban: ye'n min bîwêjm, gunahh war nawm ?

melahhebîb: nebawe, ger bastan nekirdaye, firexas bû, belAm paş ewe gişt away zanîgyes, iîtir wew corenawê !

sof qurban destelawazekan betris û lerzewebequranekeda ekêşê û behenasebirrkêweellê: bexiwa mamosta madam to fermayştit kird, minîş rast û rewan êjm. 'eyb newê le rûtan, şer' şerme birrîge; wek hhac remezan gêrrayo, kegeyştîneberdem baxeke mam wel, çiman d xiwa ne'uzen baalle, estghfîrrwalle, dîman kesê qunîgeseban kesêtr, ne'uzen balle, esghfîrrwalle, henasebirrkêyes û ewtrîş estghfîrrwallexiwaya tobele jêrya niqenqyes û xiwaya tobe, gum xiwadiwê "hêwaş hetîm dirryam". Ew gawrbabewek kelleşêr qunîbuweban û her hngehng bû, qesem bequrhhan mamosta teşbyebewenewê toş awa naqunîteban melajin.

melahhebîb: sibhhanealleeweto çît lê qewmyagesof, betoman boman bigêrrerro yan bas namûs ême u manan ke, bîtamit kird sof, biram nawê to qise bin dîwaran le girebaske!

sof qurban: 'afuwen mamosta, hoşim lexom nemage, xulase kelam, ewehêşta em bawehhîzanebeemeyan nezanîbû, wek witim şer' şerme birrîge, xastire rast û rewan bêjm; etût gemallew letek dêlleseg likyageweha pêwe nûsyaw, heçend ewe jêr wexit bû niqe lê burrê, belAm baş bû min û hhac beqriban hîmet bim, twanîman lêkyan cyakeyno û wek bella nisfet byan têrîno xizmet to. Emehhall û hewehhîkayet. Bexiwa lerrêga herdem wut bes nebû, destyan ranegeyştemnallkanman wek feqêke hew salle sey sayeq. Xiwayetobexiwa, laman de lebelA nagehan.

mela hhebîb: êstakepaş ewe gwêman leqewlekan hhac remezan û sof qurban ragirt, nore pirs û cwawelew firîw xiwarduwane şeytan, tika dekem gişt layek dan bexoda bigrin, herweha kakexdir û iîbirahîmîş debê herç bûge u rûydage, wetewaw boman bigêrrno, taweku bitwanîn şer'u yasa quran pîroz cêbecê keyn behhewlu qwet xiwa ban ser.
- kurrim xidr aya ewerraste, keleqewlekan hhac remezan û sof qurbanîda hatge, aya to iîqrar deke kekar xiraw wehat kirdiwê ?

xidr: im.

mela hhebîb: kurrim weha nawê, debê wecwan û ras û rewan çon bûgeboman bigêrrîto, şerm pênawê, her pyaw tûş qezaw qeder ewê.

xidr : mamosta xeta eû, lepêşa qunîyeban min, bexiwa mamosta min emrro firehhezim lê neû, eû wek şeytan qunîyebanim.

mela hhebîb: başekurrim iîbirahîm, paş ewe kegwêman le iîfade eû, tika letoş ekeyn, rasman pê bêjetaweku 'edallet xudaw pêghemberan buweynerrêyo.

iîbirahîm: bexiwa mamosta bew qurane xiwêndigmehêşta nore min nehatûu, xetaw eû gişt rojê wek hherem hatgeselam, bexiwa mamosta ew lamesewehîç ruhhmî pê nekirdigm, legişt ştêka her êjê min xetmêkim leto firetir kirdigew ewê min lepêşewebqunim.

axir mamosta ew her lemnallyo bemin fêrbûge, wextê min minall bûm, ew bawk fire hebû minîş daykim wehetîw gewre kirdigim û xizmetkarî mallî ewan bû. Iîtir gişt rojê des ewrdepiştimu pêm fêrbû, carêkyan wemamostakeman 'ebdulqadirefenîm gut: mamosta xidr wazim lê natêrê, mamosta birrwa wemin nekird û wit "hetîw xiwêrr bo buxtan hellebest bo kurr hhac rezaq, birro winbeleber çawm çillmin pîs" iîtir nemdewêra bekes bêjmu dereqet xidrîş nedehatm, axir gişt telebekan lê detrisyan.

Melahhebîb: başekewabê des wekar bîn û hhukmeke "faruq" we'adîlanebdeyn weseryana. Benaw xiwa bexişinde u mîhrebanewe, min mela hhebîb kurr mela reşîd kurreza metebîb kurrezaza mela nebîb ta degatesecere selahhedîn eyub ew qaremane ketefru tuna kirdigeleşkir selîb. Demewê bepiştîwan xiwa gewresza 'adîlane qur'an pîroz weser em dû bendeye xuda bideyn û pakyan keyno lexrapekar.

_ amaden kurrim xidr, iîbirahîm ?

_ bellê mamosta...

mela hhebîb: kurrim debê ta nawqedtan rûto ken, bepê ew sizaye çwar iîmanan û cam'e ezher dayan nage, ewa yek heşta şelaqtan debê lê bûrê, bendeş wem karepîrozehelldesm, bellkum xiwa gurelegwahh gişt layekman xoşwê. Amîn ya rebel'alemîn. Kurrim xidr debê to hewellcar şelaq bixo, çunketo lot û ew melutebetai gewre. Paş şelaq xiwardin ebê towebike û wepelexou firrê deytenaw hhewzeke mizgewt.

xidr: bellê mamosta, a..a a

mela hhebîb: kurrim ger kar weha xirawt nekirdayewew coret beser nedehat, hm..hmhmem

xidr: ay mamosta firem mage, tu xiwa sûk lêmde, bêjemamosta çendim mage, ay ?

mela hhebîb: heftaw heşt. Hm.. heftawno. Hm.. heştaaaaae, birro kurrim basard newîto, tobe xêrit bêt. Kurrim iîbirahîm to hhazr ?

iîbirahîm: bellê mamosta, tuxiwa mamosta sûk lemin bide, axir min hêşta hîçim nekirdû, min fireetrisim.

melahhebîb: çon hîçit nekirdige, e swar kê bûge, xo swar babim nebûge?

iîbirahîm: a ya ya.. aaaaaaa babero mirdim xiwaya, axir ke heqebqunnebantu şelaqîş bixo, a aaaaa, mirdim we xiwaya, axir ew kirdigyes bo lemin deden , a ya yayay, a nenkerrooo.

melahhebîb: naşukir mekehe lamesew, ew kirdigyes toş dagte, hm .. hm.. şestu pênic hm.., şestu..

iîbirahîm: a .. bexiwa mamosta xom jimardigmeeweheştawdû. A piştim xiwaya.. a a, a bawkerro mirdim, xo ew hetîweş ewendeazar dagm, besetub xiwa, a..

melahhebîb: hm.. heftawno. Hm.. heşştaaaae, hestebirro, hesteger azarit heyeçon ew ştet pê hellgîrage?!! Xiwa lêtan reza bê. Birron iîtir tobe merg lêbikenu kar wa mekeno!

xidr: bellê mamosta, şerit bê şert xiwa, carêktir gu wa nexom.

hhemeçkol: e firîşteclik sipyekan çîyan weserhat, xo leefganstanîş bûayî, ewa demgut ewehêzî emrîkayew beperreşut dabarîwn û bergî sipîyan poşîge, qurr beserman awa birrwa jinekan debne'ezra û êmeş qewmî lut, awayîş pirr debê lekurranî xiwa..


*pêştir lejmare(15î beharî 2001î govarî hunerî jîlemo)da billawkeawetewe. Lêreda lerrûy rênûs û rêzmanewehendê çakkarîm têdakirduwe.


xellk away weha bawerryan bexoyan hênabû, madamek kakexdir û ibirahîm leawayn, ewa xêr û bereket beser gundda debarê. Hêndêk bo xo nizîkkirdinewelêyan, ger merreke dûber beyekewebizayedeykirdehellaw deygût xellkînebnwarrin emin nemgût paw qedem mamosta xidr û mamosta ibirahîm bexêre! Xo mameqaley dukandarîş ger zererîşî bikrdaye, ewa deygût ed kû babim xo garte nîye, dû firîştedabezîwneteaway, hênde qazancim kirduwe, zekatekeym pê najmêrdirê. Mame'eleş lew lawebegoçanekeyewelerzeleriz xo degeyandê û qurg lo saf dekirdu deygût: ya xiwa bexêr bên, teşrîfyan hênawe, xudaya şukir wişke em zistaneterrutûşeşman misoger bû, qadir biram çon?
Kerîm çayçîş hell dedaye u bo tewawdekirdin: kurebabeewebo nayêjn, lewete ew dû zatemubarekanehatûnetenêwman, zarollekanman pêwîst nakat beşewleban û xêw bitrisênîn; axir biram rastemin qurhhanim nexiwêndige, bellam lezar melaw şêxanewegwêm lêbûge, kepyaw sallhh rû leher şwên na iîtir hemû ştê baş debê, xo begalltenawyan nenawn xidr û ibirahîm.

çekdarêk zerdelle rîşin detût le efganstanewetazegerrawetewekirdîyecwaw: ger ştêkitan bo bas bikem lewaneyebêjin çîyîy, bew qur'ane xiwêndigmeewe êjm xom weçaw xom dîgme; tazek em dû bira dînyeman hatbûn, şewaneeyan wêja "bnûn, hîç xemtan newê emexiwaman leteke" rastîyeke emeş hhall nedeûyn, ç êjin û qestyan çes. Ta şewêkyan bê 'edew newê deçûme'edebixaneçîm d, bêjin ç, bew xiwaye ha weban sermano her çwar dewr meqerekeman çekdar sip poş bûn, hheresekeş le şîrîn xewda bû. Bew qur'ane desim lêdageçîm botan gêrrageso xelaf neû. Cema'et bediwayda: "sbhhaneallebiram to beheşt, qesem bexiwa awr cehenem weçaw nawîn, xozyem wexot biralle.
Dirokirdin bû bû bepêşbirkê û bira bira nedenas lexo birdinepêşeweda. Tenya kesêk keleber xoyewepîş lêdexiwardinewe u ser ledest xoşbawer xellkeke awsa bû u neş dewêra qise bikatn, hhemeçkol bû. Wexit bû şeq berê û leber xoyewedeygût: axir nazanim em xellkeçîyan lê qewmyage, wa ew dû saxteçîyeyan lê bûgeseştê nayab. Ax xile u biledertan le gyanim ger roj xo dê û dirotan lê sip dekemo, ewsa debînn, em xellkefrîwxiwardigeçon lêtan dêtecwaw hhesaw ketabitan letek dekat. A çendebêşermin, pêşim êjn: "kakemuhhemed bo nayêytemzigewtê û letekman têkellaw nabî". Axir babînebo kellegatanim ta têkelltan bim. Ax ger bemin bûayeşarbederim dekirdin. Lew rojewe ew xiwêrryanehatgineseegire, xo helAlleş dill gorrawe u tûrekeyek kirdigeseser û êj qellerreşes denûk şorr kirdigeso, axir to bo heş weser, etrisim em hetîwanecadûyan lem xellkekirdiwê û xewyan lê keftibê. BelAm nazanim çon wew xellkebêjm, keemanedest berrûmet minallekantana ênin û çawbaz deken. Birrwa wemin naken û êjin em hheramzadegawrerrqyes le dîn û gerekyes emeş wek xo lê bika û le dîn werman gêrrê û 'aqîbet şerrman ka. Meger lebaxell jinekanyana byanûynn, ewsakedezanin xilew bilekên. Xo ger bizanin min çon bîrdekemewe, ewa şewêk demkujin û êjin firîştesp poşekan bûn. Em awayîyekawl bûghêj şêtxaneye, ger diktorêk le serû away danê û nuştenûsêkîş berîtexiwar away ewa wek teyr gul le dar zeqnebut kodebnewe. To billê herwa boyan biçêteser, axir helAlleto bo? Rastemin daykekillollikem behetîw gewre kirdigm, belAm hêndem xoş dewîst, xozgem dexiwast, kerrojê bitwanim letek to mallêk çikolaneman hebê û carcareş biçîneşar û bo xoman rabwêrîn

dengedeng xellkekele zemawend be ayan hênaw, herkesebû be pirtaw berew mizgewt ghar deda. Leber xoywewt: ba birrom, bizanim ç mu'cîzeyekyan nîşan dage. Ewîş xo geyandê û çaw birrwa nedekird, awa xêra awateke bêted.

"aeeee ewemin bûm ew rojem beçaw xom dî, baş bû awatekem nebirdejêr gill". Hhac rimezan, destepan û porrekan kêşayeban quraneke u qurg pak kirdewe: beheq em qurhhaneewe dîgme, werrast whêwe êjm, biram hewesof qurban magew nemrdge, bo rojî qyamet weşahîdim girtige, bêjesof, merd xiwabe u to bêj, qesem wexiwa birrwa nakem le wete em awayyegyanleber hatgesenaw kar wa xiraw kiryawê. Nazanim çîtan pêbêjm, şerim dekem, sof tob xiwaw we'alem bêje, axir min xecalletekêşm, ne'uzen baalle, estghfîrrwalle, xiwaya bodiwêkemnit nekuşt, ta xerape wa newînim?
Mela: rcu' bero hhac, ezan ç êj, to iîrad lekar xiwa egir !

hhac remezan: tobe xiward xiwaya, be gewrey xot bimbexişe.

melahhebîb: êstakeleqsekan hhac hîçman lê hhall neû, bêjesof qurban bizanm, çît bînîge u ç rûydage, ta bizanîn bepê şer'u yasa xuda ç bikeyn, ta away xerq ghezew xiwa newê.

sof qurban: qurban çîtan 'erzikem, estghfîrrwallemamosta ew rokemin û hhac lawela pyaseman dekirdu kemê hhsaw ketab xoman heû wîstiman bîwrrîno, ta fesll zekat nehatuwe. Kegeyştîneber baxeke mam wel, ne'ûûzen baalle, estghfîrrwalle, xiwaya tobew hezar peşîman. Iîtir ewe dîgmanebo baskirdin naşê, bê 'edeb newê şerim dekem.

melahhebîb : kurebabim pyaw xas wun, bêjin ç bûge u çîtan dîge, awa nawê, çon şer' xuda weekirê ?

sof qurban: ye'n min bîwêjm, gunahh war nawm ?

melahhebîb: nebawe, ger bastan nekirdaye, firexas bû, belAm paş ewe gişt away zanîgyes, iîtir wew corenawê !

sof qurban destelawazekan betris û lerzewebequranekeda ekêşê û behenasebirrkêweellê: bexiwa mamosta madam to fermayştit kird, minîş rast û rewan êjm. 'eyb newê le rûtan, şer' şerme birrîge; wek hhac remezan gêrrayo, kegeyştîneberdem baxeke mam wel, çiman d xiwa ne'uzen baalle, estghfîrrwalle, dîman kesê qunîgeseban kesêtr, ne'uzen balle, esghfîrrwalle, henasebirrkêyes û ewtrîş estghfîrrwallexiwaya tobele jêrya niqenqyes û xiwaya tobe, gum xiwadiwê "hêwaş hetîm dirryam". Ew gawrbabewek kelleşêr qunîbuweban û her hngehng bû, qesem bequrhhan mamosta teşbyebewenewê toş awa naqunîteban melajin.

melahhebîb: sibhhanealleeweto çît lê qewmyagesof, betoman boman bigêrrerro yan bas namûs ême u manan ke, bîtamit kird sof, biram nawê to qise bin dîwaran le girebaske!

sof qurban: 'afuwen mamosta, hoşim lexom nemage, xulase kelam, ewehêşta em bawehhîzanebeemeyan nezanîbû, wek witim şer' şerme birrîge, xastire rast û rewan bêjm; etût gemallew letek dêlleseg likyageweha pêwe nûsyaw, heçend ewe jêr wexit bû niqe lê burrê, belAm baş bû min û hhac beqriban hîmet bim, twanîman lêkyan cyakeyno û wek bella nisfet byan têrîno xizmet to. Emehhall û hewehhîkayet. Bexiwa lerrêga herdem wut bes nebû, destyan ranegeyştemnallkanman wek feqêke hew salle sey sayeq. Xiwayetobexiwa, laman de lebelA nagehan.

mela hhebîb: êstakepaş ewe gwêman leqewlekan hhac remezan û sof qurban ragirt, nore pirs û cwawelew firîw xiwarduwane şeytan, tika dekem gişt layek dan bexoda bigrin, herweha kakexdir û iîbirahîmîş debê herç bûge u rûydage, wetewaw boman bigêrrno, taweku bitwanîn şer'u yasa quran pîroz cêbecê keyn behhewlu qwet xiwa ban ser.
- kurrim xidr aya ewerraste, keleqewlekan hhac remezan û sof qurbanîda hatge, aya to iîqrar deke kekar xiraw wehat kirdiwê ?

xidr: im.

mela hhebîb: kurrim weha nawê, debê wecwan û ras û rewan çon bûgeboman bigêrrîto, şerm pênawê, her pyaw tûş qezaw qeder ewê.

xidr : mamosta xeta eû, lepêşa qunîyeban min, bexiwa mamosta min emrro firehhezim lê neû, eû wek şeytan qunîyebanim.

mela hhebîb: başekurrim iîbirahîm, paş ewe kegwêman le iîfade eû, tika letoş ekeyn, rasman pê bêjetaweku 'edallet xudaw pêghemberan buweynerrêyo.

iîbirahîm: bexiwa mamosta bew qurane xiwêndigmehêşta nore min nehatûu, xetaw eû gişt rojê wek hherem hatgeselam, bexiwa mamosta ew lamesewehîç ruhhmî pê nekirdigm, legişt ştêka her êjê min xetmêkim leto firetir kirdigew ewê min lepêşewebqunim.

axir mamosta ew her lemnallyo bemin fêrbûge, wextê min minall bûm, ew bawk fire hebû minîş daykim wehetîw gewre kirdigim û xizmetkarî mallî ewan bû. Iîtir gişt rojê des ewrdepiştimu pêm fêrbû, carêkyan wemamostakeman 'ebdulqadirefenîm gut: mamosta xidr wazim lê natêrê, mamosta birrwa wemin nekird û wit "hetîw xiwêrr bo buxtan hellebest bo kurr hhac rezaq, birro winbeleber çawm çillmin pîs" iîtir nemdewêra bekes bêjmu dereqet xidrîş nedehatm, axir gişt telebekan lê detrisyan.

Melahhebîb: başekewabê des wekar bîn û hhukmeke "faruq" we'adîlanebdeyn weseryana. Benaw xiwa bexişinde u mîhrebanewe, min mela hhebîb kurr mela reşîd kurreza metebîb kurrezaza mela nebîb ta degatesecere selahhedîn eyub ew qaremane ketefru tuna kirdigeleşkir selîb. Demewê bepiştîwan xiwa gewresza 'adîlane qur'an pîroz weser em dû bendeye xuda bideyn û pakyan keyno lexrapekar.

_ amaden kurrim xidr, iîbirahîm ?

_ bellê mamosta...

mela hhebîb: kurrim debê ta nawqedtan rûto ken, bepê ew sizaye çwar iîmanan û cam'e ezher dayan nage, ewa yek heşta şelaqtan debê lê bûrê, bendeş wem karepîrozehelldesm, bellkum xiwa gurelegwahh gişt layekman xoşwê. Amîn ya rebel'alemîn. Kurrim xidr debê to hewellcar şelaq bixo, çunketo lot û ew melutebetai gewre. Paş şelaq xiwardin ebê towebike û wepelexou firrê deytenaw hhewzeke mizgewt.

xidr: bellê mamosta, a..a a

mela hhebîb: kurrim ger kar weha xirawt nekirdayewew coret beser nedehat, hm..hmhmem

xidr: ay mamosta firem mage, tu xiwa sûk lêmde, bêjemamosta çendim mage, ay ?

mela hhebîb: heftaw heşt. Hm.. heftawno. Hm.. heştaaaaae, birro kurrim basard newîto, tobe xêrit bêt. Kurrim iîbirahîm to hhazr ?

iîbirahîm: bellê mamosta, tuxiwa mamosta sûk lemin bide, axir min hêşta hîçim nekirdû, min fireetrisim.

melahhebîb: çon hîçit nekirdige, e swar kê bûge, xo swar babim nebûge?

iîbirahîm: a ya ya.. aaaaaaa babero mirdim xiwaya, axir ke heqebqunnebantu şelaqîş bixo, a aaaaa, mirdim we xiwaya, axir ew kirdigyes bo lemin deden , a ya yayay, a nenkerrooo.

melahhebîb: naşukir mekehe lamesew, ew kirdigyes toş dagte, hm .. hm.. şestu pênic hm.., şestu..

iîbirahîm: a .. bexiwa mamosta xom jimardigmeeweheştawdû. A piştim xiwaya.. a a, a bawkerro mirdim, xo ew hetîweş ewendeazar dagm, besetub xiwa, a..

melahhebîb: hm.. heftawno. Hm.. heşştaaaae, hestebirro, hesteger azarit heyeçon ew ştet pê hellgîrage?!! Xiwa lêtan reza bê. Birron iîtir tobe merg lêbikenu kar wa mekeno!

xidr: bellê mamosta, şerit bê şert xiwa, carêktir gu wa nexom.

hhemeçkol: e firîşteclik sipyekan çîyan weserhat, xo leefganstanîş bûayî, ewa demgut ewehêzî emrîkayew beperreşut dabarîwn û bergî sipîyan poşîge, qurr beserman awa birrwa jinekan debne'ezra û êmeş qewmî lut, awayîş pirr debê lekurranî xiwa..


*pêştir lejmare(15î beharî 2001î govarî hunerî jîlemo)da billawkeawetewe. Lêreda lerrûy rênûs û rêzmanewehendê çakkarîm têdakirduwe.